Op 1 oktober 2025, ter gelegenheid van de Internationale Dag van de Ouderen, organiseerde het Kenniscentrum Global Health (KCGH) samen met Médecins sans Frontières (MSF), HelpAge International en het Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMCU) het Internationale Symposium over de gezondheidsrechten en -behoeften van oudere mensen in humanitaire crises.

Het symposium vestigde de aandacht op de vaak over het hoofd geziene gezondheids- en sociale behoeften van oudere mensen die worden getroffen door conflicten, natuurrampen of gedwongen ontheemding. Ondanks hun belangrijke rol als zorgdragers, gemeenschapsankers en bronnen van veerkracht, worden oudere mensen nog te vaak geconfronteerd met beperkte toegang tot zorg, chronische aandoeningen, sociale isolatie en structurele vormen van leeftijdsdiscriminatie.

Leeftijdsdiscriminatie en het recht op gezondheid

Sprekers van onder andere de Verenigde Naties, WHO, MSF, HelpAge International en verschillende universiteiten bespraken hoe ageïsme, kennishiaten en donorprioriteiten bijdragen aan de onzichtbaarheid van oudere mensen in humanitaire hulpverlening. In haar keynote benadrukte Claudia Mahler, VN-gezant voor de mensenrechten van ouderen, dat “het recht op gezondheid niet verdwijnt in tijden van crisis.”

Vanuit regio’s als Libanon, Latijns-Amerika en de Sahel deelden sprekers als Maya Abi Chahine (American University of Beirut), Javier Manrique (Convite, Venezuela) en Aissami Abdou (MSF Sahel-regio) voorbeelden van hoe oudere mensen vaak worden uitgesloten van medische zorg of hulpmiddelen, en hoe sociale uitsluiting hun kwetsbaarheid vergroot. Rhea Tariq (HelpAge International) en Basem Shaher (Syrian Expatriates Medical Organization – SEMA) gingen in op hoe een gebrek aan specifieke financiering en institutionele aandacht de situatie verder bemoeilijkt.

Praktijkervaringen en oplossingen

Medewerkers van MSF, waaronder Ruth Kauffman en Favila Escobio, deelden ervaringen uit het veld over de uiteenlopende zorgbehoeften van oudere mensen in crisissituaties – van seksuele en reproductieve gezondheid tot palliatieve zorg. Daarnaast werd het WHO Integrated Care for Older People (ICOPE)-model, gepresenteerd door Yuka Sumi, besproken als een veelbelovende aanpak voor persoonsgerichte en geïntegreerde zorg in crisissituaties.

Naar inclusie en waardigheid

Door perspectieven uit de humanitaire hulpverlening, de ouderenzorg, ethiek en gezondheidssystemen samen te brengen, werd duidelijk dat structurele veranderingen nodig zijn – waaronder minimumnormen voor ouderenzorg in crises en de ontwikkeling van een mogelijke VN-conventie over de rechten van ouderen.

Het symposium vormde een belangrijke stap richting meer inclusieve humanitaire hulp, waarin oudere mensen niet langer onzichtbaar zijn, maar erkend worden als volwaardige leden van hun gemeenschap – met recht op zorg, waardigheid en betrokkenheid.

📰 Lees het volledige blog van Elburg van Boetzelaer op PLOS Global Health: Speaking of Medicine:
👉 Symposium on ageing in crisis: Advancing the overlooked healthcare rights and needs of older people in humanitarian crises